AMG-trans.eu

Czy transport drogowy busami do 3,5t wymaga licencji i zezwoleń?

Wprowadzenie: Wielu właścicieli firm transportowych i operatorów logistycznych zadaje sobie pytanie, czy prowadzenie transportu drogowego busami o DMC do 3,5 tony wymaga specjalnych licencji lub zezwoleń. Przez lata panowało przekonanie, że „busy do 3,5t” są zwolnione z większości obostrzeń obowiązujących duże ciężarówki. Jednak zmiany w przepisach – szczególnie wprowadzone przez Pakiet Mobilności w 2022 roku – spowodowały nowe obowiązki dla przewoźników działających w tym segmencie. Poniżej wyjaśniamy aktualne wymogi prawne, kiedy potrzebna jest licencja transportowa, a kiedy wystarczy sama rejestracja działalności. Przedstawiamy również konsekwencje braku licencji oraz praktyczne porady dla przedsiębiorców z branży TSL (Transport-Spedycja-Logistyka).

Licencje i zezwolenia w transporcie do 3,5t – kiedy są wymagane?

Transport krajowy do 3,5t (Polska): Jeśli Twoja firma wykonuje wyłącznie krajowy przewóz rzeczy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, nie jest wymagane posiadanie licencji transportowej. Taki transport nie podlega obowiązkowi uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego – wystarczy, że działalność jest zarejestrowana (np. wpis do CEIDG dla jednoosobowej firmy) z odpowiednim zakresem usług . Innymi słowy, na terenie Polski można legalnie świadczyć usługi transportowe małymi busami bez licencji, o ile firma ma formalną działalność gospodarczą i przestrzega pozostałych przepisów (np. dotyczących czasu pracy kierowców krajowych powyżej 9 osób, dopuszczalnych nacisków na oś, itp.). Wyjątkiem jest sytuacja, gdy bus o DMC do 3,5t ciągnie przyczepę powodującą przekroczenie łącznej masy 3,5t – wtedy przewóz taki traktowany jest jak cięższy zestaw i wymaga licencji oraz tachografu zgodnie z prawem .

Transport międzynarodowy busami do 3,5t: Sytuacja diametralnie się zmienia, gdy mówimy o zarobkowym transporcie międzynarodowym. Dawniej przewozy zagraniczne busami ≤3,5t również odbywały się bez licencji wspólnotowej. Jednak zgodnie z Rozporządzeniem (UE) 2020/1055 Parlamentu Europejskiego i Rady, od 21 maja 2022 roku każdy przedsiębiorca realizujący międzynarodowy transport drogowy rzeczy pojazdami o DMC od 2,5t do 3,5t musi uzyskać odpowiednią licencję transportową (tzw. licencję wspólnotową) . Innymi słowy, „busiarze” wykonujący przewozy w Unii Europejskiej podlegają takim samym wymogom licencyjnym jak właściciele ciężarówek. W praktyce oznacza to konieczność spełnienia szeregu warunków formalnych i finansowych oraz złożenia wniosku o licencję we właściwym urzędzie.

Uwaga: Nowe regulacje zostały wprowadzone w ramach Pakietu Mobilności – kompleksowej reformy transportu drogowego w UE. Sprawdź, jak Pakiet Mobilności wpłynął na przewoźników 3,5t (m.in. dodatkowe wymagania dotyczące wynagrodzeń kierowców i odpoczynków).

Wymagania do uzyskania licencji transportowej do 3,5t

Skoro wiemy już, że w transporcie międzynarodowym busami do 3,5t licencja jest wymagana, warto pokrótce omówić, jak ją uzyskać i jakie warunki trzeba spełnić. Procedura uzyskania zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego (bo tak formalnie nazywa się licencja transportowa) dla lekkich pojazdów jest zbliżona do tej dla transportu ciężkiego. Przedsiębiorca ubiegający się o licencję transportową musi między innymi spełnić następujące wymogi :

  • Posiadanie kompetencji zawodowych – wymagane jest ukończenie kursu i zdanie egzaminu na Certyfikat Kompetencji Zawodowych (CKZ). Można wyznaczyć zatrudnioną osobę posiadającą taki certyfikat jako zarządzającego transportem w firmie.

  • Zdolność finansowa przedsiębiorstwa – należy wykazać się zabezpieczeniem finansowym w wysokości 1800 EUR na pierwszy pojazd oraz 900 EUR na każdy kolejny we flocie (może to być środki własne, gwarancja bankowa lub ubezpieczenie).

  • Siedziba i baza eksploatacyjna – firma musi mieć rzeczywistą i stałą siedzibę na terenie kraju członkowskiego oraz bazę transportową (miejsce do parkowania i obsługi pojazdów).

  • Dobra reputacja – wymagana jest niekaralność osób zarządzających (brak skazań za poważne przestępstwa związane m.in. z bezpieczeństwem w transporcie).

Spełnienie powyższych warunków należy udokumentować we wniosku składanym do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (GITD) lub innego uprawnionego organu. Po pozytywnej weryfikacji i uiszczeniu opłat administracyjnych następuje wydanie licencji. Koszt uzyskania licencji nie jest wygórowany w porównaniu z inwestycją w pojazdy – opłata za wydanie zezwolenia na zawód przewoźnika to 1000 zł, a za licencję wspólnotową na 5 lat 4000 zł (+ ok. 440 zł za każdy pojazd w formie wypisu) . Licencja zazwyczaj wydawana jest na okres 5 lub 10 lat i uprawnia do wykonywania transportu na terenie całej UE.

Ważne: W najbliższych latach wymogi dla „lekkich” przewoźników nadal rosną. Od lipca 2026 roku pojazdy dostawcze o DMC 2,5–3,5t wykonujące transport międzynarodowy będą musiały być wyposażone w tachografy, tak jak duże ciężarówki . Oznacza to dodatkowe obowiązki w zakresie rejestrowania czasu pracy kierowców. Już teraz warto zadbać o pełną legalność działalności i przygotować się na nadchodzące zmiany.

Kary za brak licencji w transporcie do 3,5t

Skutkiem zaostrzenia przepisów jest także zwiększenie kontroli i sankcji. Co grozi za wykonywanie transportu bez wymaganej licencji? Przewoźnik, który wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy busami bez licencji, naraża się na dotkliwe konsekwencje prawne i finansowe. Mogą one obejmować:

  • Karę pieniężną – mandat administracyjny w Polsce może wynieść do 12 000 zł za każdy stwierdzony przypadek braku licencji . W innych krajach UE przewoźnik również może zostać ukarany wysoką grzywną według tamtejszych stawek.

  • Unieruchomienie pojazdu – Inspektor transportu drogowego (ITD) lub policja mogą nakazać odstawienie pojazdu na parking strzeżony do czasu uzyskania wymaganych dokumentów . Oznacza to przerwanie realizacji zlecenia i dodatkowe koszty.

  • Zakaz działalności i utrata reputacji – przy rażących lub powtarzających się naruszeniach organ może wydać nakaz zaprzestania działalności transportowej wobec danej firmy oraz wpisać takie zdarzenie do rejestru, co skutkuje **utratą dobrej reputacji przewoźnika】 . Brak dobrej reputacji z kolei uniemożliwia uzyskanie licencji w przyszłości, dopóki nie zostanie przywrócona.

Jak widać, gra nie jest warta świeczki – jazda „na dziko” bez licencji może przynieść ogromne straty finansowe, prawne i wizerunkowe. Dlatego każdy przewoźnik powinien upewnić się, że spełnia obowiązki licencyjne, a zleceniodawcy transportu powinni weryfikować swoich kontrahentów. Zobacz, co grozi za brak licencji w transporcie do 3,5t – przeczytasz więcej o konsekwencjach i przykładach kar w dedykowanym artykule na naszym blogu.

Firma transportowa czy spedycyjna – co wybrać?

W kontekście licencji warto wspomnieć o różnicy między firmą transportową a spedycyjną. Przedsiębiorstwo transportowe, które samodzielnie przewozi towary własnymi pojazdami, musi spełniać opisane wyżej wymagania prawne (licencje, certyfikaty, itp.). Natomiast firma spedycyjna zajmuje się organizacją przewozu jako pośrednik – nie wykonuje go własnymi autami, więc nie potrzebuje licencji transportowej, a jedynie ogólną rejestrację działalności w zakresie usług spedycji. Dla klientów oznacza to, że można zlecić obsługę transportu spedytorowi, który znajdzie licencjonowanego przewoźnika i zajmie się formalnościami. Jeśli zastanawiasz się nad modelem biznesowym lub wyborem partnera: Poznaj różnice: firma transportowa vs spedycyjna – nasz poradnik porównuje obowiązki i zalety obu rozwiązań.

Jak zweryfikować, czy przewoźnik ma licencję?

Skoro licencja jest tak ważna, jak sprawdzić, czy dana firma transportowa posiada wymagane uprawnienia? Przede wszystkim warto poprosić kontrahenta o okazanie kopii licencji transportowej – rzetelna firma nie powinna mieć z tym problemu. Każda licencja wspólnotowa ma unikalny numer i jest wydana przez GITD lub starostwo (dla przewozów krajowych pow. 3,5t). Dokument ten powinien być również obecny w pojeździe w postaci wypisu z licencji. Ponadto, w przypadku przewozów międzynarodowych, istnieje oficjalna internetowa baza danych przewoźników (prowadzona przez Biuro ds. Transportu Międzynarodowego przy GITD), gdzie po numerze NIP firmy lub numerze licencji można zweryfikować, czy dana firma figuruje jako licencjonowany przewoźnik . Dobrym nawykiem jest sprawdzenie przewoźnika przed nawiązaniem współpracy – zwiększa to nasze bezpieczeństwo w biznesie. Więcej wskazówek na ten temat znajdziesz w artykule: Dowiedz się, jak wybrać dobrą firmę transportową, który podpowiada na co zwrócić uwagę przy wyborze partnera transportowego.

Korzystaj z legalnych usług transportowych (CTA)

Jeżeli Twoja firma potrzebuje sprawnego przewozu ładunków, ale nie chcesz samodzielnie zajmować się formalnościami i licencjami – skorzystaj z usług profesjonalistów. AMG-Trans dysponuje własną flotą nowoczesnych busów do 3,5t i wszystkimi wymaganymi zezwoleniami, by bezpiecznie i legalnie realizować transport dla klientów B2B w całej Europie. Zobacz naszą ofertę transportu międzynarodowego do 3,5t – zapewniamy ekspresowe dostawy i pełną zgodność z przepisami. Oferujemy także kompleksową obsługę spedycyjną – od planowania trasy po dobór sprawdzonych podwykonawców (Dowiedz się więcej o spedycji międzynarodowej).

Chcesz szybko zorganizować przewóz zgodny z prawem, bez tracenia czasu na telefony i dokumenty? Zamów transport legalny i zgodny z przepisami przez asystenta AI – nasz inteligentny system online pozwoli Ci zlecić transport w kilka minut, z gwarancją, że każde zlecenie trafi do licencjonowanego przewoźnika. Działając zgodnie z regulacjami, unikasz ryzyka kar i opóźnień, a Twój ładunek dociera terminowo do celu. Skontaktuj się z nami już dziś i przekonaj się, jak łatwo można połączyć szybkość działania z pełną legalnością w transporcie do 3,5t!

Podsumowując: Transport drogowy busami do 3,5t może nie wymagać licencji tylko w ściśle określonych przypadkach (krajowe przewozy lub własne potrzeby). Jednak przy działalności międzynarodowej posiadanie licencji stało się obligatoryjne od 2022 roku. Przestrzeganie tych przepisów to obowiązek każdego przewoźnika – wpływa na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i uczciwą konkurencję w branży. Pamiętaj, że legalność i kompletność zezwoleń to także ważny sygnał dla Twoich klientów, budujący zaufanie w relacjach B2B. Jeśli masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz pomocy w organizacji transportu, zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem AMG-Trans – chętnie doradzimy i zapewnimy rozwiązania dopasowane do Twoich potrzeb.

FAQ

Najczęściej zadawane pytania

Nie, nie każdy. W przewozach krajowych realizowanych pojazdami o DMC do 3,5t licencja transportowa nie jest wymagana – wystarczy zarejestrowana działalność gospodarcza (np. wpis do CEIDG) . Licencji nie potrzebujesz także, gdy przewozisz własne towary na potrzeby swojej firmy (np. sprzęt lub materiały między oddziałami) – wtedy wykonujesz przewóz na potrzeby własne, który wymaga jedynie odpowiedniego zaświadczenia, a nie licencji. Natomiast każdy zarobkowy transport międzynarodowy busami (2,5–3,5t) wymaga posiadania licencji od 2022 roku.

Tak, jeśli wykonuje przewozy międzynarodowe. Licencja wspólnotowa to unijne zezwolenie uprawniające do transportu rzeczy na terenie UE. Od wejścia w życie Pakietu Mobilności bus o DMC do 3,5t musi posiadać licencję wspólnotową, jeżeli służy do zarobkowego przewozu towarów poza granice kraju. Bus wykorzystywany tylko w ruchu krajowym nie wymaga licencji wspólnotowej ani krajowej. Warto pamiętać, że do uzyskania licencji wspólnotowej potrzebne jest wcześniej zezwolenie na zawód przewoźnika oraz spełnienie wymogów (m.in. certyfikat kompetencji, zabezpieczenie finansowe).

Wpis do CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) wystarczy wtedy, gdy Twoja działalność transportowa ogranicza się do przewozów krajowych lekkimi pojazdami do 3,5t. Polskie prawo nie stawia w takim przypadku wymogu posiadania licencji – wystarczy, że zarejestrujesz firmę (np. jednoosobową działalność) z odpowiednim kodem PKD (49.41.Z – transport drogowy towarów) . Taka działalność jest legalna bez dodatkowych zezwoleń. Uwaga: Jeśli jednak wykonujesz przewozy powyżej 3,5t lub międzynarodowe, sam wpis do CEIDG nie wystarczy – konieczna będzie licencja.

Aby zweryfikować licencję przewoźnika, można zażądać okazania oryginału lub kopii licencji – profesjonalna firma transportowa udostępni Ci swój numer licencji lub jej skan. Dodatkowo w przypadku przewoźników międzynarodowych istnieje oficjalna baza GITD/BOTM, gdzie po numerze NIP firmy sprawdzisz, czy dana firma posiada licencję w ruchu międzynarodowym . W razie wątpliwości możesz też skontaktować się z organem, który wydaje licencje (GITD lub starostwo powiatowe), podając nazwę firmy do weryfikacji. Zawsze warto sprawdzić przewoźnika przed nawiązaniem współpracy, aby upewnić się, że działa on legalnie.

Kary są poważne. W Polsce za wykonywanie transportu (zwłaszcza międzynarodowego) bez wymaganej licencji grozi administracyjna kara pieniężna do 12 000 zł . Dodatkowo inspektorzy mogą wstrzymać dalszą jazdę – pojazd zostanie odstawiony na parking, dopóki firma nie okaże licencji . Przy notorycznym łamaniu przepisów przewoźnik ryzykuje nawet utratę uprawnień do wykonywania zawodu – w skrajnych przypadkach wydawany jest zakaz prowadzenia działalności transportowej na terenie danego kraju . Również za granicą kary mogą być dotkliwe (mandaty w euro, zakazy wjazdu). Krótko mówiąc, brak licencji naraża firmę na straty finansowe, przestoje i problemy prawne, dlatego lepiej dopełnić formalności zawczasu.

Czy transport drogowy busami do 3,5t wymaga licencji i zezwoleń?